Zaksporen in Nederland

17-02-2013

Een zakspoor is een spoor wat links en rechts een perron heeft en als het ware een perron 'in' loopt. Vaak heb je een zakspoor op een station waar je een breed eilandperron hebt waar het zakspoor dan in loopt. Op het zakspoor stopt vaak een trein die het station met zakspoor als eindbestemming heeft. Ondanks dat er aan beide kanten een perron is mag er maar aan één kant worden in- en uitgestapt, omdat de conducteur anders te weinig overzicht heeft bij het vertrek van de trein.

Spoor 3 van station Almelo. Op dit zakspoor stopt de trein naar Mariënberg.
Spoor 3 van station Almelo. Op dit zakspoor stopt de trein naar Mariënberg.

Vroeger telde Nederland acht zaksporen waarvan twee in Gouda en twee in Amersfoort. Tegenwoordig is dit aantal gehalveerd en zijn alle zaksporen in Amersfoort weg. De vier zaksporen die zich in Nederland bevinden, zijn te vinden op de stations van Almelo, Hengelo en twee in Gouda. 

Het zakspoor op station Almelo is spoor 3 en wordt gebruikt voor de trein naar Mariënberg. Het zakspoor op station Hengelo is spoor 11. Hier stopte vroeger de Grensland Express, maar na het opheffen van deze dienst werd dit spoor niet meer in de standaard dienstregeling gebruikt. Vanaf januari 2018 vertrekt vanaf dit perron de RB 61 naar Oldenzaal, Bad Bentheim, Osnabrück en Bielefeld.

Spoor 11 van station Hengelo. Op dit spoor stopte vroeger de Grensland Express.
Spoor 11 van station Hengelo. Op dit spoor stopte vroeger de Grensland Express.

Van de twee zaksporen op station Gouda heeft er één een verlaagd perron. Dit is spoor 9 en dat spoor werd vroeger gebruikt voor de lightrailverbinding naar Alphen aan den Rijn. Van maart 2003 tot december 2009 heeft er namelijk lightrail-materieel gereden op het spoor tussen Gouda en Alphen aan den Rijn. Deze waren van het type Flexity Swift A32 van Bombardier die afkomstig waren uit Stockholm. De kleurstelling van deze lightrailvoertuigen was blauw en wit. De NS heeft hier wat gele bestickering bijgeplaatst zodat de complete kleurstelling leek op de kleuren van de sprintertreinstellen van de NS.

Een Flexity Swift A32 van de NS op spoor 9 van station Gouda in 2009.
Een Flexity Swift A32 van de NS op spoor 9 van station Gouda in 2009.

Sinds december 2009 reden er weer normale NS sprinters op het traject waardoor spoor 9 in Gouda met het verlaagde perron sindsdien amper meer gebruikt wordt.

Het andere zakspoor in Gouda is spoor 4 die zich bevindt in het eerste perron. Dit perron wordt ook maar nauwelijks meer gebruikt. Vroeger kwamen daar de stoptreinen uit Den Haag Centraal binnen, maar tegenwoordig rijden die door naar station Gouda Goverwelle.