'Waar Maas en Waal te zamen spoelt...'

18-09-2018

'... En Gorkum rijst van ver, Daar heft zich op den linker zoom, En spiegelt in den breeden stroom, Een slot van eeuwen Her' Zo begint een bekend gedicht van Hendrik Tollens. Het verwijst naar Slot Loevestein. Over de Maas, Waal en Boven Merwede onderhoudt tegenwoordig Riveer frequente verbindingen. 5 juli 2018 bezocht ik dit gebied. Deze reportage is dus wat laat, maar beter laat dan nooit.

Via Utrecht en Geldermalsen reisde ik naar Gorinchem. Station Gorinchem ligt aan de spoorlijn Geldermalsen - Dordrecht. Deze elektrische spoorlijn is het domein van Arriva, maar dat is niet lang meer het geval. Vanaf december 2018 neemt Qbuzz de exploitatie over aangezien zij de nieuwe concessie gewonnen heeft. De Stadler GTW treinen die Arriva inzet, gaan naar Qbuzz. De treinen krijgen echter de R-Net kleuren. 

Een Arriva GTW 2/8 rijdt station Geldermalsen binnen.
Een Arriva GTW 2/8 rijdt station Geldermalsen binnen.

Terwijl ik op station Geldermalsen stond te wachten, kwam er meerdere keren met veel gebulder een straaljager over. Terwijl ik de aankomst van de trein filmde, liet hij ook nog even van zich horen.

Binnen 25 minuten bracht de Arriva Spurt mij naar Gorinchem. De binnenstad van deze oude vestingstad is voor een groot gedeelte nog intact. Op de Grote Markt, het centrale plein van de stad, bevindt zich het Gorcums Museum. In het statige pand wordt de geschiedenis van Gorinchem verteld. Een stad die alleen om zijn spelling al interessant kan zijn; Gorinchem, Gorkum of Gorcum?

Het Gorcums Museum.
Het Gorcums Museum.

Goed op de foto kon het schitterende gebouw helaas niet door alle terrasjes die ervoor stonden. De klimop die ze tegen het gebouw aan laten groeien, mag van mij overigens wel weer verwijderd worden. Doodzonde! Het museum zelf was wel de moeite waard en bezit een aantal leuke schilderijen. Ook wordt er uitgebreid stilgestaan bij het verhaal van de Martelaren van Gorcum. Zij werden in 1572 in de chaos van de Tachtigjarige Oorlog vermoord omdat ze katholieke geestelijken waren. Toen de protestantse geuzen de stad innamen werden ze gevangengenomen en gemarteld. 

Een wandeling over de vestingwallen van Gorinchem kan ik iedereen aanbevelen. Je komt dan langs een van de oude stadspoorten en een hoge oude molen. Vervolgens loop je langs de Boven Merwede langs de haven. Zodra je naar de oever aan de overkant van de rivier kijkt, zie je Noord-Brabant. 

Vestingwallen van Gorinchem.
Vestingwallen van Gorinchem.

Voor vijf euro kan je bij Riveer een dagkaart kopen voor de vestingdriehoek. Daarmee kan je een dag lang onbeperkt gebruikmaken van de veerbootjes tussen Gorinchem, Woudrichem, Slot Loevestein en Fort Vuren. Met het mooie weer is een stukje varen geen straf.

De Boven Merwede met in de verte de Merwedebrug die in 1961 geopend werd door koningin Juliana.
De Boven Merwede met in de verte de Merwedebrug die in 1961 geopend werd door koningin Juliana.

De eerste bestemming die werd bereikt per boot, was de Noord-Brabantse vestingstad Woudrichem. Zodra je van de boot afkomt, loop je onder een stadspoort door om de stad te betreden.

De Gevangenpoort in Woudrichem.
De Gevangenpoort in Woudrichem.

Van zulke idyllische straatjes houd ik! De poort staat tegenwoordig bekend als de Gevangenpoort, maar is in principe in de zestiende eeuw gebouwd als stadspoort. In de negentiende eeuw zijn de ruimtes in de poort echter gebruikt als celruimte. Woudrichem is een enig plaatsje om even doorheen te lopen, maar er is voor de rest niet erg veel te doen. Daarom nam ik al vrij snel het bootje van Woudrichem naar Slot Loevestein. Onderweg passeerde ik nog wat wilde paarden die het strand op hadden gezocht. Groot gelijk wat mij betreft op zo'n zonovergoten dag. 

Wilde paarden bij de overs van de Boven Merwede.
Wilde paarden bij de overs van de Boven Merwede.

Terwijl we naar Slot Loevestein varen, loopt de Boven Merwede over in de Waal. Bij aankomst op de vaste wal, loop ik nu weer op Gelders grondgebied. 

Een bootje van Riveer bij Slot Loevestein.
Een bootje van Riveer bij Slot Loevestein.

Slot Loevestein is met name van twee dingen erg bekend: de ontsnapping van Hugo de Groot en Floris. In het kasteel wordt vooral stilgestaan bij het eerste. Voor degene die de televisieserie Floris kennen, is hier een artikel te lezen over de opnamelocaties met plaatjes uit de serie en foto's van hoe de situatie nu is.

Het slot is overigens al veel ouder dan de tijd van Hugo de Groot. Persoonlijk vind ik het erg leuk dat Slot Loevestein nog relatief erg lijkt op het middeleeuwse bouwwerk. Vaak zie je tenslotte dat middeleeuwse kastelen in de loop der eeuwen steeds weer aangepast en flink verbouwd zijn om aan de eisen van latere eeuwen te voldoen. Loevestein heeft echter tot op de dag van vandaag kleine vensters en dikke muren. In de eerste plaats is het tenslotte gebouwd als verdedigingswerk en om macht uit te oefenen in de regio. 

Slot Loevestein met op de voorgrond de kruittoren.
Slot Loevestein met op de voorgrond de kruittoren.

De laatste bestemming was Fort Vuren. Dit bouwwerk was onderdeel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Hier is eigenlijk niet zo veel te zien. Van binnen is het fort grotendeels een grote rotzooi met redelijk wat ondergelopen ruimtes. Één ruimte is ingericht als het Vliegeniersmuseum. ´Museum´ vind ik echter een te groot woord voor wat er daadwerkelijk is. Het is een leuk initiatief, maar echt de moeite is het niet. Mijn advies: blijf wat langer genieten van de schoonheid en de sfeer in en rondom Slot Loevestein en sla Fort Vuren over. 

Fort Vuren.
Fort Vuren.

Vanaf Fort Vuren kan je niet rechtstreeks met een bootje naar Gorinchem. Daarvoor moet je overstappen in Woudrichem. Vanaf de haven van Gorinchem ben ik teruggelopen naar het station. Terug was ik van plan om de bus van Arriva naar Utrecht te nemen in plaats van de trein naar Geldermalsen. De brug vlak voor het busstation ging echter net dicht. Dat was dus op het einde nog even stressen, maar met een versnelde pas, heb ik de bus nog ruim gehaald. 

Arriva Ambassador bij het busstation van Gorinchem.
Arriva Ambassador bij het busstation van Gorinchem.

In Utrecht heb ik een hapje gegeten bij de MacDonalds, die daar overigens in het allerlelijkste hoekje van Hoog Catharijne zit en dat terwijl Hoog Catharijne sowieso al een verschrikkelijk ontsierend complex is. Vanaf Utrecht vervolgens weer naar huis gereisd. Ik vond het een heerlijk ontspannen dagje in een mooie en sfeervolle omgeving. Voor mooie dingen hoef je zeker niet de grens over. 

Bedankt voor het lezen en laat je reactie, opmerkingen of toevoegingen vooral aan me weten via de mail of hieronder!