ZLSM Stoomtreindagen 2015!

13-07-2015

Afgelopen weekend waren bij de ZLSM in Zuid-Limburg de Stoomtreindagen. Er werd een uitgebreide dienstregeling gereden en er waren een aantal gastlocs aanwezig. De ZLSM 1040 reed samen met de twee BR23'en van de VSM de dienst tussen Schin op Geul en Simpelveld. Tussen Simpelveld en Kerkrade reed de 2205 van de SHD samen met een setje blokkendoosrijtuigen van de VSM. Tussen Simpelveld en Vetschau reden de ZLSM railbussen. Ook waren de D3 uit Aken en Yvonne uit Maldegem aanwezig. Zij rangeerde net zoals de ZLSM sik de hele dag op station Simpelveld. Al met al dus genoeg reden voor mij om af te reizen naar het prachtige Limburg.

Ik heb deze dag ook verschillende filmopname gemaakt bij de ZLSM. Deze beelden zijn in onderstaand filmpje te zien. Vanaf minuut 7:55 is de stoomparade te zien. 

De reis begon voor mij al vroeg met de eerste trein naar Utrecht vanaf Nijkerk. Deze werd zoals gepland met een DDAR gereden. 

NS DDAR rijdt station Nijkerk binnen
NS DDAR rijdt station Nijkerk binnen

Wegens geplande werkzaamheden reden er geen treinen tussen Utrecht Centraal en 's-Hertogenbosch. Dit stuk werd dan ook per bus afgelegd. Op de site van de NS was een reistijd van één uur neergezet, maar dat viel uiteindelijk reuze mee; de bus deed er maar zo'n 40 minuutjes over. Na het busreisje kwamen we aan op station 's-Hertogenbosch.

Station 's-Hertogenbosch
Station 's-Hertogenbosch

Bovenstaande overkapping is nog een overblijfsel van het tweede station wat 's-Hertogenbosch gekend heeft. Dit is toentertijd nog ontworpen door de bekende architect Cuypers. Hij heeft vele gebouwen op zijn naam staan waaronder het Centraal Station in Amsterdam. 

NS ICMm op station Heerlen
NS ICMm op station Heerlen

Hier de trein die ik nam naar Heerlen op spoor 6. Dit perron heeft, wat mij betreft helaas, niet zo'n schitterende overkapping als de andere perrons. Na een ritje van zo'n anderhalf uur kwam ik aan op station Heerlen. Hier werd overgestapt op de trein richting Maastricht. Eerst kwam aan de overkant nog een Talent uit Aken aanrijden.  

Euregiobahn Talent op station Heerlen
Euregiobahn Talent op station Heerlen

Waarna er een rangerende ICMm op het middenspoor kwam staan. 

NS ICMm op station Heerlen
NS ICMm op station Heerlen

Na een klein ritje met de Veolia GTW over de heuvellandlijn werd station Schin op Geul bereikt. Hier werd de tegentrein nog even in de bocht gefilmd. 

Op het ZLSM perron kwam keurig op tijd de stoomtrein binnenrijden met voorop een BR23 van de VSM. Foto's zijn niet gemaakt omdat het was gaan regenen. Nadat de locomotief weer voorop de trein zat werd ook weer keurig op tijd vertrokken richting Simpelveld. Het is een prachtig traject met soms hele mooie vergezichten. Aangekomen in Simpelveld stond de ZLSM 1040 alweer klaar om voor de rijtuigenstam te gaan staan om het stokje van de 23 071 over te nemen. 

ZLSM 1040 op station Simpelveld
ZLSM 1040 op station Simpelveld

Aan de overkant van het perron stond de D3 met wat goederenrijtuigjes en achterop loc Yvonne. 

Locomotief D3 op station Simpelveld
Locomotief D3 op station Simpelveld

Ondertussen was de 1040 voor de trein gezet. 

ZLSM 1040 op station Simpelveld
ZLSM 1040 op station Simpelveld

Aan de andere kant van de trein stond de 23 071 nog die inmiddels afgekoppeld was. 

VSM 23 071 op station Simpelveld
VSM 23 071 op station Simpelveld

De werkplaats van de ZLSM was ook te bezichtigen. Vanaf station Simpelveld was dat zo'n 400 meter lopen. Al lopend richting de werkplaats kwam loc D3 langs rijden. 

Loc D3 op station Simpelveld
Loc D3 op station Simpelveld

Rechts op de foto zien we vele kabels lopen. Hiermee worden vanaf de seinhuisjes de wissels en seinen bediend. Ongelofelijk dat dit vroeger overal in het land zo ging. Voor de werkplaats stond het een en ander aan materiaal opgesteld. 

De ZLSM werkplaats in Simpelveld
De ZLSM werkplaats in Simpelveld

Net al links zichtbaar in beeld, de railbussen die reden naar het Duitse Vetschau. Ze maakte een stop bij de werkplaats zodat er niet per se gelopen moest worden van het station naar de werkplaats. 

ZLSM railbussen
ZLSM railbussen

Voor de werkplaats stonden de Duitse D3 en de Belgische Yvonne even te rusten. De ketel van de D3 werd schoon geschept terwijl Yvonne voorzien werd van wat water. Yvonne is het kleinste maar ook het oudste nog bestaande locomotiefje van België. De loc heeft al een leeftijd van 122 jaar. Een prachtig detail aan deze loc zijn de houten bufferbalken. 

Het schoon scheppen van de ketel van de D3
Het schoon scheppen van de ketel van de D3
Stoomlocomotief Yvonne van water voorzien
Stoomlocomotief Yvonne van water voorzien

Buiten stond ook nog de B 1220. Deze typische sneltreinlocomotief is momenteel niet rijvaardig maar wordt gereviseerd. Eigenlijk is deze loc niet zo geschikt voor een museumlijn als de ZLSM. Dit wegens de kleine afstanden en de lage snelheden waar de locomotief niet voor gebouwd is. 

ZLSM B 1220
ZLSM B 1220

's Nachts worden alle treinen altijd in de rijtuigenloods gezet om vandalisme tegen te gaan. Helemaal achterin in deze loods stond treinstel 179 van het type DE II. Deze trein is momenteel niet rijvaardig maar een revisie is wel gepland. Het diesel treinstel heeft vroeger echt over de ZLSM lijn gereden. De rit ging toen van Maastricht naar Aken waarbij station Simpelveld als grensstation functioneerde. Station Simpelveld had daarvoor ook de benodigde douane faciliteiten. Ook treinstel 179 heeft deze ritten uitgevoerd en heeft zelfs samen met de 177 de officiële afscheidsrit in 1992 van het baanvak Maastricht - Aken gereden. Dichterbij dan onderstaande foto genomen is mocht je niet komen bij het treinstel.

ZLSM werkplaats
ZLSM werkplaats

Na terug gelopen te zijn naar het station van Simpelveld ging de 2205 van de SHD uit Amersfoort vertrokken met de trein naar Kerkrade. 

SHD 2205 op station Simpelveld
SHD 2205 op station Simpelveld

Aan de andere kant van het perron reed de ZLSM sik heen en weer. Geïnteresseerden mochten een stukje mee rijden. 

ZLSM sik op station Simpelveld
ZLSM sik op station Simpelveld

Ik ging vervolgens mee met de trein naar Vetschau. Tussen Simpelveld en Vetschau reden de ZLSM railbussen. Deze railbussen zijn voor vele kleine lijntjes in Duitsland de reddende engel geweest. De exploitatie met stoomlocomotieven was duur en kon op de rustige lijnen niet meer lang standhouden. Daar moest een oplossing voor komen, anders moesten deze baanvakken tenslotte gesloten worden. De oplossing kwam in de jaren 50 met de railbus. Deze bijna letterlijke bus op spoorwielen was een stuk goedkoper dan de stoomtreinen: ze hadden minder personeel nodig, minder onderhoud en geen kilo's kolen. De railbussen hadden niet alleen veel weg van een bus, ook zijn er invloeden van de tram te zien. De railbussen van de ZLSM zijn bijvoorbeeld gemaakt door Düwag, een bedrijf dat trams maakt. De railbussen bij de ZLSM zijn van het type VT98. Bij de ZLSM zijn motorwagens maar ook bijwagens aanwezig. Bij het type VT98 was het zelfs mogelijk om nog een goederenwagon of postwagon mee te nemen. Het bedieningspaneel voor de machinist kan doormiddel van een soort van rolluik afgeschermd worden. 

Cabine van een railbus
Cabine van een railbus

De railbussen reden tijdens de stoomtreindagen tussen Simpelveld en het Duitse plaatsje Vetschau. Onderweg werd nog een stop gemaakt in Bocholtz. Dit plaatsje dat nog net in Nederland ligt had oorspronkelijk geen station. De plaatselijke pastoor die ook boven aan het gemeentebestuur stond vond dat namelijk geen goed idee toendertijd. Hij vond dat de invloeden van buitenaf maar beter buiten de deur konden worden gehouden. En zo geschiedde, Bocholtz kreeg geen station en daarom moest Simpelveld maar het grensstation worden. Het idee was in eerste instantie namelijk dat Bocholtz het grensstation zou worden. Dat was natuurlijk ook het logischt, Bocholtz was het laatste station op Nederlands grondgebied. Toen de ZLSM op de lijn kwam rijden is er door hun een halte aangelegd bij Bocholtz. In Vetschau stond de trein een paar minuutjes stil. Wat mij de gelegenheid gaf een fotootje te maken. 

ZLSM Railbus op station Vetschau
ZLSM Railbus op station Vetschau

Onderweg wordt de Siegfriedlinie gekruist. Deze linie is in de Tweede Wereldoorlog aangelegd door de Duitsers om de geallieerden te dwarsbomen. Ter hoogte van de spoorlijn is er een kleine stukje bewaard. Er zijn grote betonnen punten te zien die tanks moesten tegenhouden. De geallieerden vlogen er echter gewoon overheen. Later gooiden ze er bergen zand overheen zodat ook hun tanks doorgang konden vinden.

Na een ritje van zo'n 40 minuten arriveren we weer in Simpelveld waar om 15:00 de stoomparade ging beginnen. Ik zocht een plekje op een heuvel om dat te filmen. Deze beelden zijn in het compilatie filmpje boven aan deze pagina te zien. Op onderstaande foto zien we station Simpelveld met de railbussen op spoor 3. Over enkele minuten zouden die weer gaan vertrekken richting Vetschau. Op de voorgrond zijn ook nog enkele tractoren te zien die het evenement nog wat meer sfeer gaven.

Overzicht van station Simpelveld
Overzicht van station Simpelveld

Met een kwartier vertraging begon de stoomparade. Alle aanwezige stoomlocs kwamen om beurten voorbij rijden. Hieronder staan de foto's daarvan in de volgende volgorde: Yvonne, ZLSM 1040 en VSM 23 076.

Stoomlocomotief Yvonne
Stoomlocomotief Yvonne
ZLSM stoomlocomotief 1040
ZLSM stoomlocomotief 1040
VSM stoomlocomotief 23 076
VSM stoomlocomotief 23 076

Nadat de locomotieven allemaal voorbij gereden waren, kwamen ze achter elkaar te staan zodat iedereen nog een mooi plaatje kon schieten. Hieronder zien we de uit Zweden afkomstige 1040. Deze locomotief bestaat dit jaar al 105 jaar. 

ZLSM 1040 met het stationsgebouw van Simpelveld op de achtergrond
ZLSM 1040 met het stationsgebouw van Simpelveld op de achtergrond

Ik ging na de stoomparade mee met de trein naar Schin op Geul, Helaas begonnen het toen weer te regenen. Maar op sommige droge momenten nog geprobeerd een fotootje te maken van het schitterende, niet-Hollands aandoende, Limburgse landschap.

Limburgse landschap
Limburgse landschap

Na de rit naar Schin op Geul en terug naar Simpelveld nam ik de trein naar Kerkrade. Daar aangekomen werd de 2205 naar de andere kant van de trein gereden.  

SHD 2205 op station Kerkrade Centrum
SHD 2205 op station Kerkrade Centrum

Inmiddels was het alweer 10 voor half 6 en daarmee tijd om weer aan de reis terug te beginnen. Op onderstaande foto zien we een Veolia GTW station Kerkrade Centrum binnenrijden. Deze trein bracht mij naar Heerlen. 

Veolia GTW op station Kerkrade Centrum
Veolia GTW op station Kerkrade Centrum

In Heerlen overgestapt op de NS intercity naar 's-Hertogenbosch vanaf waar weer met de bus naar Utrecht gereisd moest worden. Dit was overigens allemaal super geregeld. Er waren tientallen bussen op de weg om de reizigers treinvervangend vervoer aan te bieden. Op Utrecht Centraal stond de DDAR naar Zwolle alweer klaar.

NS DDAR op station Utrecht Centraal
NS DDAR op station Utrecht Centraal

Na een 35 minuten durend ritje sta ik na meer dan 14 uur weer op station Nijkerk. 

NS DDAR op station Nijkerk
NS DDAR op station Nijkerk